VergroeningsMaatregelen leiden tot energiebesparing brinkstraatkerk bennekom
Vergroening Brinkstraatkerk
Eén van de taak- en doelstellingen van de taakgroep Kerk & Milieu/Samenleving is het bevorderen van energiebeperking (stroom en gas) in kerkgebouwen in Nederland. Om meerdere redenen kan de Brinkstraatkerk in Bennekom daarbij gezien worden als pilotkerk, zoals: representatieve vorm en gebruik van het gebouw (kerk met aangebouwd multifunctioneel gemeentecentrum), gemakkelijke toegankelijkheid met separate verbruiksregistratie, traditioneel verwarmingssysteem, conventionele isolatie, goede overlegstructuur met het kerkbestuur (College van Kerkrentmeesters). Aandacht voor klimaatverandering en daarmee een door de gemeente als geheel gedragen wens naar steeds verdergaande vergroening van het kerkgebouw is een primaire doelstelling en heeft vanaf 2007 geleid tot een aantal ingrepen waarvan we vooraf berekenden en dus ook achteraf hoopten dat deze tot energiebeperking zouden leiden. In onderstaande grafiek wordt samen met de verschillende ingrepen het verloop van het energieverbruik weergegeven.
Daarbij enige uitleg.
Stroomverbruik (altijd aangegeven in kilowattuur: kWh) heeft betrekking op totaal verbruik van verlichting en elektrische apparaten. Het verbruik van 1 kWh kan gelijk gesteld worden aan de uitstoot van 0,62 kg CO2. In de grafiek wordt het stroomverbruik dus ook afgezet in kWh.
Gasverbruik heeft voornamelijk betrekking op de verwarming van het gebouw en wordt van gasmeters afgelezen in kubieke meters (m3; 1 m3 gas is equivalent aan 1,82 kg CO2). Gasverbruik staat in verband met het verschil tussen binnen- en buitentemperatuur. Binnentemperaturen (dag- en nachttemperaturen) worden meestal met behulp van een thermostaat geprogrammeerd en zijn dus constant in tegenstelling tot buitentemperaturen. Daardoor kan het jaarlijks gasverbruik van jaar tot jaar sterk verschillen en valt er weinig te zeggen of er en hoe groot het effect is van een bepaalde ingreep. Voor deze jaarlijkse verschillen moet dus gecorrigeerd worden op grond van zogenaamde graaddagen.
Voor een eenvoudige uitleg over noodzaak van gebruik en het berekenen van graaddagen, alsmede de regiokeuze en de keuze van de zogenaamde referentietemperatuur, verwijzen we graag naar de website: https://www.mindergas.nl/degree_days_calculation
In de weergave (zie hierna 2017) hebben we van deze website gebruik gemaakt en daarbij gekozen voor de klimaatsregio De Bilt en een referentietemperatuur van 18o C (= normaal).
Over de in onderstaande figuren aangegeven maatregelen het volgende:
Stroom.
Zonnepanelen: in 2016 werden 84 panelen geplaatst op het platte dak van het gemeentecentrum De Brink. De opgewekte energie wordt verrekend over het totale stroomverbruik van kerk en gemeentecentrum. Zonnepanelen hebben geen invloed op het gebruik van stroom, wel op de CO2-uitstoot als gevolg van stroomgebruik. Effect van zonnepanelen wordt dus hier apart aangegeven.
Gas.
Nul-meting: betreft het gemiddelde gasverbruik over de periode 2000-2007. In die periode was er nog geen sprake van vergroening.
Tien-graden-maatregel: een door KMS ontworpen maatregel om basistemperaturen in kerkgebouwen te verlagen naar 10o C in combinatie met comfortttemperatuur van ca. 20 graden C (zie door KMS uitgegeven boek: Duurzame kerkverwarming). In de Brinkstraatkerk is in stappen de basistemperatuur verlaagd van 14 naar 10 graden C.
Zonale verwarming: een door KMS geadviseerde en voor kerkgebouwen nieuwe methode van precisie-verwarming. Met dit type verwarming wordt aan de hand van de agenda bepaald welke ruimtes op welke tijd behoefte hebben aan comforttemperatuur. Zonale verwarming is in 2016 geïnstalleerd in het gemeentecentrum De Brink en zal in 2017 ook van toepassing zijn in het kerkgebouw.